Professorale overpeinzingen 3
21 augustus 2025
Net voor de zomer boden we opnieuw onze cursus projectmanagement aan. Negentien zeer gemotiveerde mensen die binnen de NAP-organisaties projecten uitvoeren, kwamen vijf vrijdagen naar Delft om hun perspectief op projectmanagement verder te ontwikkelen. Het was voor mij de eerste keer dat ik deze cursus onder mijn hoede had, wat het behoorlijk spannend maakte. Ik was dan ook erg blij met de positieve evaluaties, zowel van de deelnemers zelf als van de 'board': senior collega’s van jullie die op de laatste dag de presentaties van de deelnemers beoordeelden.
De vier groepen presenteerden op die laatste dag hoe zij, op basis van wat ze hadden geleerd, een windpark op de Noordzee zouden ontwikkelen. Scopeontwikkeling, financiën, planning, contractering, stakeholders, risico’s en nog veel meer aspecten kwamen aan bod. Maar natuurlijk leiden we de deelnemers niet op om windparken te bouwen. We leiden ze op om projecten beter uit te voeren.
Veel cursussen op het gebied van projectmanagement volgen netjes een standaardlijst. De tools voor alle bovengenoemde onderwerpen komen aan de orde, en de student keert terug met keurige kennis over hoe je die tools toepast. Wij leggen in deze cursus echter een andere nadruk. Het gaat niet om de tools zelf, maar om hoe we kennis verzamelen over hoe het project eruit gaat zien — inclusief risico’s en stakeholders — en hoe we op basis van die kennis communiceren, zodat we goede beslissingen kunnen nemen.
Die kennis is niet het resultaat van twintig losstaande analyses met geavanceerde tools zoals return-on-investmentberekeningen, risicomatrices, stakeholdermaps, Monte Carlo-analyses en meer. Die kennis is een geïntegreerd beeld van hoe het project er straks als geheel uit zal zien, steeds verder uitgewerkt tot het moment van de uiteindelijke beslissing. Al die tools moeten dat integrale beeld gezamenlijk goed kunnen weergeven. Het gaat dus niet om het invoeren van informatie in tools om vervolgens een lijstje met uitkomsten te genereren, maar om hoe die uitkomsten bijdragen aan een steeds geavanceerder beeld van de toekomst van het project.
Vandaar de case: we willen studenten leren hoe conceptontwikkeling, planning en calculatie, financiële analyse, risicoanalyse, stakeholderanalyse en de interactie met beslissers en stakeholders allemaal met elkaar samenhangen.
Dat alles moet optellen tot een bepaalde kwaliteit van het totaalbeeld van het project — en dus tot de kwaliteit van de besluiten die erover genomen worden. Speelt het goed uitvoeren van afzonderlijke analyses over stakeholders en risico’s daarin een rol? Zeker. Moet dat het kernpunt zijn waarop je je richt? Volgens ons niet. Daarom werken we met een casus in het vak, waarin steeds alle verschillende perspectieven op risico’s, scope, planning en meer bij elkaar moeten komen.
Daar komt nog een tweede aspect bij. Veel analyses, zoals een goede return-on-investmentanalyse, doe je in een project niet om de analyse zelf, maar om samen tot een besluit te komen: willen we dit project gaan doen of niet? Communicatie is daarin een belangrijk element. Dat was dan ook de tweede factor waaraan we met de deelnemers werkten: niet alleen integreren, maar ook communiceren. Ja, je kunt overweg met de tools, maar kun je die ook samenbrengen tot een samenhangend totaalbeeld en dat complexe beeld helder overbrengen — inclusief de cruciale mitsen en maren?
Mooi dat het ook dit jaar weer werkte, afgaand op de evaluaties die we hebben ontvangen. En volgend jaar gaan we het geheel weer een beetje verder verbeteren.
Wijnand Veeneman
