Vruchtbare bijeenkomst NAP SIG Process Safety

Pier-Jan Hettema (Director Global Process Safety DSM-Firmenich) deelde zijn ervaring van het samenvoegen van de twee process safety management systemen (PSM) van DSM en Firmenich. Gegeven de verschillende geschiedenis van beide bedrijven, waren ook de evoluties van de veiligheidsbeheersystemen anders. De uitdaging was hoe de krachten van beide systemen te bundelen. De DSM risicomethodiek en barrière denken zijn prominent opgenomen in het vernieuwde systeem. Dit is een voorbeeld van een veranderingsproces waarin een belangrijk deel van de organisatie, van board room tot werkvloer, moest worden meegenomen om de voordelen te waarderen en het oude te kunnen loslaten. Tijdens de discussie werd nog eens duidelijk dat de industrie geen uniforme risicomatrix heeft. Dit is voor een individueel bedrijf misschien geen probleem, maar engineering contractors en andere dienstverleners moeten wel met al de verschillende risicobeoordelingen van hun klanten werken.

Enrico Lammers (Managing Director van Pro6com) besprak zijn constateringen rondom procesveiligheid uit zijn werk en zag kansen om procesveiligheid in de procesindustrie verder te optimaliseren. Samenvattend werd het volgende bediscusieerd:

• Kennelijk is de mindset in de procesindustrie dat PHA, process hazard analysis, bijna per definitie een HAZOP betreft. Binnen normen en standaarden ziet Enrico meer flexibiliteit voor de juiste PHA techniek op het juist moment. Hij adviseert ons om in een vroeg stadium (Front End Loading (FEL) stage 2) met een PHA risico’s te identificeren als input voor basic-engineering, en met een HAZOP na basic engineering (FEL stage 3) te verifiëren of het design goed is. N.B.: Hazop aanbevelingen staan (veel te) lang open. Wat is de root-cause hiervan?
• Het goed nadenken van instrumentele beveiligingen gebeurt (te) laat in een project. Identificeer en behandel instrumentele beveiligingen hetzelfde als andere safeguards zoals PSV’s.
• Er wordt te makkelijk  omgesprongen met conditional modifiers en enabling conditions in LOPA studies (level of protection analysis). Hiermee loop je de kans dat je te snel een schijnbaar restrisico accepteert. Het rapport van de Britse HSE over het Buncefield incident komt tot dezelfde conclusies.
• Het begrip van risico’s en hoe een risicomatrix toe te passen varieert. Als voorbeeld liet Enrico zien dat de "10 tot de macht x” contouren zoals gebruikt in QRA’s niet hetzelfde zijn als dezelfde getallen in risicomatrices. De eerste geeft een individueel risico per jaar aan en de tweede het risico op het optreden van een scenario. Hij denkt dat met (bewustwordings)trainingen het begrip van deze lastige materie te verbeteren is.
• Tot slot uitte Enrico zijn zorg over het ogenschijnlijke gemak waarmee snr. leaders en managers zaken uit Process Safety Management (PSM) budgetten schrappen zonder daar de consequenties goed van te (laten) doorgronden. Hiermee worden mogelijke latente, slapende, fouten in de barrières geïntroduceerd die het PSM systeem verzwakken. Hij adviseert om elke wijziging kritisch te beoordelen middels een MOC procedure.         

Nils Bosma (VP HSSE Shell Nederland) toonde een samenvatting van het onderzoek door de US Chemicals Safety Board naar de oorzaak van een explosie en brand op de Tesoro Anacortes raffinaderij (2010). In de kern bleek het te gaan om het onderschatte risico van ‘high temperature hydrogen attack’ (HTHA) van gelaste onderdelen die niet zijn nagegloeid na het lassen PWHT, post weld heat treatment). Sindsien is de zgn. Nelson curve voor HTHA aangepast.  De volledige CBS animatie is hier te zien. Dit heeft ook geleid tot vragen waar bedrijven hun voordeel mee kunnen doen:

• Hoe worden HTHA scenario’s gemanaged op bestaande fabrieken en nieuwe projecten?
• Worden elke voorstelbare operatie modus behandeled? Denk aan stoppen en starten, maar ook procesverstoringen of wisselende samenstelling van het procesmediu.
• Zijn de inspectiefrequenties en -technieken voldoende robuust om tijdig HTHA in de apparatuur te detecteren?

 Tijdens de afsluitende lunch werd er geanimeerd nagesproken over de ochtendsessies.